آیا حال بقیه روی حال ما تاثیر داره؟
دکتر امید امانی
از قشنگترین مقالاتی که به تازگی خوندم، پژوهش جیمز فولر(Fowler) از دانشگاه هاروارد بود. دکتر فولر دنبال این بود ببینه "راسته که حال خوب و بد بین آدمها میچرخه!؟" و این درسته که "کمال همنشین، نه تنها در من، که در غم و شادی من هم اثر داره!" اگر آره این اثر چیه و چقدر موندگاره!
برای رسیدن به جواب، پژوهشگران از دادههای یک مطالعه طولی و عمیقی که از سال ۱۹۴۸ شروع شده و در اون اطلاعات زندگی ۵۲۰۹ نفر هر ساله مورد بررسی قرار میگرفت استفاده کردن و طی بازه زمانی ۲۰ سال، این گروه از افراد رو از جنبههای مختلفی مورد بررسی قرار دادن.
روش کارشون هم این مدلی بود که بین سالهای ۱۹۸۳ تا ۲۰۰۳، هر ساله میرفتن سراغ آدمها و از اونها در مورد حس و حالشون نسبت به خودشون، به زندگی، به آدمهای دیگه و دایره شبکههای ارتباطی و اجتماعی که داشتن و آدمهایی که بیشترین ارتباط رو باهاشون داشتن میپرسیدن...
خروجی اولیه پژوهش نشون میداد که بله؛ حال آدمها یه چیز مسریه و آدمها به راحتی حال خوب و بدشون رو به همدیگه منتقل میکنن و وقتی حال رفیق/ عزیز خوب باشه و بگه و بخنده ما هم شارژ میشم و حالمون بهتر میشه.
اما؛ سوال اصلی اینجا بود که اثرات حس و حال دیگران رو حس و حال ما و بالعکس، مقطعیه یا موندگار!؟ تا کجا پیش میره! و در بین احساسات، کدوم حسها قدرت سرایت بیشتری داره!؟
تحلیل یافتهها نشون میداد؛ به طور میانگین چیزی در حدود ۲۵ درصد از حس و حال و خلق ما در زندگی، به صورت مستقیمی برگرفته از حس و حال دیگرانه و ما به عنوان موجوداتی اجتماعی، شدیدا از حس و حال اطرافیانمون (چه لبخند یه غریبه تو خیابون باشه چه غم یه عزیز) تاثیر میگیریم.
ما نکته جالبتر این بود که برعکس تصور ما، دیدن که شادی نسبت به غم قدرت سرایت و موندگاری بیشتری داره و قرار داشتن در دایره شادی و معاشرت با آدمهای اهل بگو و بخند (حتی اگر آدم ناشادی هم باشیم) خلق ما رو بیشتر و موندگارتر تحت تاثیر قرار میده…
و از اون جالبتر اینکه مشخص شد؛ شادی یک فرد به صورتی مسری تا سه مرحله قابل انتقاله. یعنی یکی تو خیابون میپیچه جلوی من، من با بلند کردن دست و یه لبخند نشون میدم که مشکلی نیست! اون میره محل کار، با دیدن همکارش لبخند دریافت شده رو تحویل میده و...
حالا از این خروجی چه نتیجه میشه گرفت؟ دکتر فولر میگه؛ شادی یه چیز مسریه و با کمترین زحمت و هزینه میشه به همدیگه منتقلش کنیم و حال خوب رو به دیگران هم انتقال بدیم و گاهی یه لبخند میتونه آغازگر یک دوستى باشه، یک دعوا رو تموم کنه و به یک حال بد خاتمه بده.
از این جهت؛ "آدمها شاید حرفها و قیافهها یادشون بره، اما حسی که در اونها زنده شده رو هیچوقت فراموش نمیکنن". پس؛ یه لطفى در حقم کن، لبخند بزن!
لبخند بر لبان تو مانند کیمیاست
ای آرزوی زنده دلان با تبسمی
چون غنچه ی شکفته به گلزار زندگی
با جعفری بخند که باشد تجسمی