سیمای فرزانگان استاد آلنوش طریان , اختری تابناک در اختر شناسی

سیمای فرزانگان

استاد آلنوش طریان , اختری تابناک  در اختر شناسی

قدیم به زنان و دختران ایران زمین که در راه دانش و فرزانگی و استقلال و آزادگیِ این دیار کُهن گام بر می دارند.

( بخش اول )

 خانم دکتر آلنوش طریان، در ۱۸ آبان سال ۱۲۹۹ خورشیدی در یک خانواده ارمنی در تهران متولد شد

 پدر آلنوش، آرتو طریان در جلفای اصفهان و مادرش، وارتو طریان در تهران چشم به جهان گشود. آرتو طریان دانش‌آموخته بازیگری و نمایش از مسکو و پایه‌گذار دومین مرکز آموزشی هنرهای دراماتیک و تئاتر در ایران بود. پدر طریان پاره‌هایی از شاهنامه را به زبان ارمنی بازگردانی کرده بود. و مادرش در رشته ادبیات و هنرِ سخنوری در کشور سوئیس تحصیل کرده بود و نخستین زن ایرانی ارمنی بود که شعرهای فارسی را دکلمه کرد.

 آلنوش اما راه پدر و مادرش را در هنر پِی نگرفت و به دنبال فیزیک…

وی در مورد خاطرات دوران تحصیلش در دانشگاه پاریس چنین می‌گوید:
یکی از بهترین خاطرات من در طی تحصیل در فرانسه آشنایی کوتاه مدت من با ایرن کوری، دختر ماری کوری، دانشمند معروف، بود. ماری کوری از دوران بچگی همواره بزرگترین الگوی من در زندگی بوده‌است. کار کردن در آزمایشگاه، کنار دختر وی، حتی برای مدتی کوتاه، افتخار بسیار بزرگی برای من محسوب می‌شد»

وی در سال ۱۳۳۵ خورشیدی مدرک دکترای خود را در رشته ی فیزیک از دانشگاه سوربن فرانسه کسب کرد و بعد از فارغ‌التحصیلی، به ایران بازگشت.

 خانم طریان برای خدمت به کشورش، پیشنهاد کرسی استادی دانشگاه سوربن را رد کرد و به ایران بازگشت و ترجیح داد تا از تخصص خویش در ایران استفاده نماید.  

 استاد طریان بلافاصله پس از بازگشت به ایران از سوی…

 

 #استادآلنوشطریان نخستین فیزیکدان زنی بود که در یکی از دانشگاه‌های ایران به این مقام علمی دست می‌یافت.

وی در سال ۱۳۴۵ به عنوان عضوی از کمیته ژئو فیزیک دانشگاه تهران انتخاب شد و در سال ۱۳۴۸ رسماً به ریاست گروه تحقیقات فیزیک خورشیدی مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران منصوب شد و در رصدخانه فیزیک خورشیدی که خود در بنیانگذاری آن نقش عمده ای داشت، فعالیت خود را آغاز کرد.

دکتر طریان پس از ۳۲ سال خدمت صادقانه به کشورش و پرورش اساتیدی ارزشمند در ۱۵ شهریور ۱۳۵۸ به درخواست خود بازنشسته شد.

  در تاریخ ۲۶ تیر ۱۳۸۵ در مراسمی که به مناسبت سالروز ولادت حضرت  فاطمه زهرا ( س ) و بزرگداشت مقام زن از زنان نمونه برگزار شده بود از این بانوی برجسته تقدیر شد.

او همچنین از سوی برنامه فرزانگان که به سفارش شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی ایران تهیه شده بود به عنوان چهره ماندگار در عرصه علمی معرفی شد

در سال ۱۳۸۲ فیلمی مستند از زندگی استاد آلنوش طریان ساخته شد که «سوی خورشید» نام داشت. این فیلم مستند یکی از قسمت‌های برنامه فرزانگان ایران بود که به سفارش شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی تهیه شد و در آن زندگی این نخستین بانوی استاد کرسی فیزیک ستارگان در دانشگاه تهران به تصویر کشیده شد.

بنیانگذاری نخستین رصدخانه و تلسکوپ خورشیدی تاریخ نجوم ایران، از کارهای ماندگار آلنوش طریان است و باعث شد به او لقب «مادر نجوم» داده شود.

 در فاصله سال‌های ۱۳۴۳ و ۱۳۴۴ وی به فعالیت در رصدخانهٔ تازه تأسیس مؤسسهٔ ژئوفیزیک دانشگاه تهران پرداخت. عکس‌هایی که در این دوره توسط وی از خورشید تهیه گردیدند از سوی مجامع علمی خارجی مورد تقدیر قرارگرفت.

این استاد برجسته هرگز ازدواج نکرد.  سال های آخر عمر را در آسایشگاه توحید سپری کرد و در ۱۵ اسفند ۱۳۸۹ در سن ۹۰ سالگی چشم از جهان فرو بست.
 
           روانش شاد و راهش پُر رهرو باد.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.